છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયાથી કપાસના ભાવમાં સતત ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. આ ઘટાડો માત્ર ભારત પૂરતો સીમિત નથી તેની અસર વૈશ્વિક બજારોમાં પણ જોવા મળી રહી છે. અમેરિકામાં કપાસના ભાવ પ્રતિ પાઉન્ડ $69.50 થી નીચે આવી ગયા છે. આ લેખમાં આપણે કપાસના ભાવ ઘટવા પાછળના કારણો, વૈશ્વિક ઉત્પાદન અને વપરાશના આંકડાઓ અને નિષ્ણાતોના મંતવ્યો વિશે વિગતવાર ચર્ચા કરીશું…
છેલ્લા થોડા અઠવાડિયામાં કપાસના ભાવનો ટ્રેન્ડ
યુએસ માર્કેટમાં ઘટાડો:
નવેમ્બર 2024માં કપાસના ભાવ પ્રતિ પાઉન્ડ $73થી ઉપર હતા, પરંતુ હવે તે ઘટીને $69.50 પ્રતિ પાઉન્ડ થઈ ગયા છે.
એક મહિનાનો ફેરફાર:
એક મહિનામાં 3% થી વધુનો ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો છે.
2024 ની શરૂઆતથી:
આ વર્ષની શરૂઆતથી અત્યાર સુધીમાં લગભગ 15%નો ઘટાડો થયો છે.
લાંબા ગાળાનો ઘટાડો:
છેલ્લા એક વર્ષમાં કિંમતોમાં 14%નો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.
વૈશ્વિક કપાસ ઉત્પાદન અને વપરાશનું મૂલ્યાંકન
ઉત્પાદનના આંકડા
વિશ્વમાં કપાસનું ઉત્પાદન વધ્યું છે, જેના કારણે ભાવમાં દબાણ જોવા મળી રહ્યું છે.
વૈશ્વિક ઉત્પાદન:
2024માં કપાસનું ઉત્પાદન 117.4 મિલિયન ગાંસડી રહેવાનો અંદાજ છે.
નવેમ્બરમાં વધારો:
નવેમ્બરમાં 1.2 મિલિયન ગાંસડીનો વધારો થયો હતો.
ભારત અને આર્જેન્ટિના:
ભારતમાં 10 લાખ ગાંસડીનો ફાયદો થયો હતો, જ્યારે આર્જેન્ટિનાએ પણ વધુ ઉત્પાદન મેળવ્યું હતું.
વપરાશ ડેટા
વિશ્વ વપરાશ:
વપરાશમાં 5,70,000 ગાંસડીનો વધારો થયો છે.
ઉચ્ચ માંગ ધરાવતા દેશો:
વિયેતનામ, પાકિસ્તાન અને ભારતમાં કપાસની માંગ ઊંચી રહી હતી.
ભારતમાં કપાસ બજારની સ્થિતિ
ભારતમાં કિંમતો અને સરકારી પ્રાપ્તિ
ભારતીય બજારમાં ઘટાડો:
ભારતમાં કપાસના ભાવ રૂ. 62,000 થી ઘટીને રૂ. 54,000 થયા છે.
CCI ની ભૂમિકા:
કોટન કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (CCI) એ MSP પર 70% કપાસની ખરીદી કરી છે, જેણે બજારમાં થોડી સ્થિરતા લાવી છે.
જિનર્સ અને વેપારીઓની સ્થિતિ
જિનર્સ અને વેપારીઓ પાસે કામ ઓછું છે, જ્યારે સ્પિનરોએ નફો કર્યો છે.
વૈશ્વિક ઇ-ટેક્ષટાઇલ માર્કેટમાં વધતું વર્ચસ્વ
કપાસના ભાવમાં ફેરફારથી કાપડ ઉદ્યોગને પણ અસર થઈ રહી છે.
બજાર વિકાસ:
વૈશ્વિક ઈ-ટેક્ષટાઈલ માર્કેટ ટર્નઓવર 2030 સુધીમાં $6.8 બિલિયન સુધી પહોંચવાનો અંદાજ છે.
2024 માં સ્થિતિ:
આ બિઝનેસ 2024માં $2.5 બિલિયનને વટાવી જશે.
બુલિશ ડેટા:
2019 થી 19% ની વાર્ષિક વૃદ્ધિ જોવા મળી છે.
કપાસના ઐતિહાસિક ભાવ
માર્ચ 2011 નો રેકોર્ડ:
કપાસના ભાવ માર્ચ 2011માં પ્રતિ પાઉન્ડ $227ના રેકોર્ડ ઊંચા સ્તરે પહોંચ્યા હતા.
વર્તમાન કિંમત:
હવે તે પાઉન્ડ દીઠ $69.50ના સ્તરે છે.
નિષ્ણાત અભિપ્રાય
સ્પિનર્સ એસોસિએશન નિવેદન
સ્પિનર્સ એસોસિએશનના ઉપપ્રમુખ રિપલ પટેલ કહે છે કે છેલ્લા બે વર્ષમાં થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરવાનો સમય આવી ગયો છે.
અતુલ ગણાત્રા (CAI પ્રમુખ)
વૈશ્વિક ઘટાડો: અમેરિકામાં કપાસના ભાવ 30-35% ઘટ્યા છે.
ભારતીય બજાર વિશ્લેષણ: તેમણે કહ્યું કે ભારતીય બજારમાં પણ ઘટાડો ચાલુ છે. જોકે, સીસીઆઈની એમએસપી ખરીદીએ કિંમતો થોડી સ્થિર કરી છે.
અનુમાન:
2025માં પણ ભાવ વધવાની શક્યતા ઓછી છે કારણ કે વૈશ્વિક બજારમાં પૂરતો સ્ટોક ઉપલબ્ધ છે.
ભારત વિ બ્રાઝિલ: કપાસના ઉત્પાદનમાં તફાવત
ભારતીય ઉત્પાદન:
ભારતમાં સરેરાશ ઉત્પાદન 450-475 કિગ્રા/હેક્ટર છે.
બ્રાઝિલનું ઉચ્ચ ઉત્પાદન:
બ્રાઝિલમાં આ આંકડો 1800-1900 કિગ્રા/હેક્ટર સુધીનો છે.
કપાસના ભાવ પર દબાણના મુખ્ય કારણો
ઉચ્ચ વૈશ્વિક ઉત્પાદન:
2024માં ઉત્પાદન ઊંચું રહ્યું, જેના કારણે કિંમતો પર દબાણ આવ્યું.
ઘટતી માંગ:
વપરાશમાં થોડો વધારો થયો હોવા છતાં ઉત્પાદન કરતાં માંગ ઓછી રહી.
અમેરિકાનું બમ્પર ઉત્પાદન:
યુએસએ ડિસેમ્બરમાં 14.3 મિલિયન ગાંસડી કપાસનું ઉત્પાદન કર્યું હતું.
ભાવિ દૃશ્ય
કપાસના ભાવ:
નિષ્ણાંતોનું માનવું છે કે નજીકના ભવિષ્યમાં ભાવમાં વધારો થવાની કોઈ શક્યતા નથી.
વૈશ્વિક સ્ટોક:
પર્યાપ્ત સ્ટોકને કારણે ભાવ વધુ ઘટી શકે છે.
સૌજન્ય: ન્યુઝ 4 ગુજરાતી
